Tuesday, 23 December 2014

गजल:- दुई नजर // हाँसो देउ

 १६)
दुई नजर मिलेपछि,मायामा मुस्किल हुँदैन
प्रेम आत्माले गरिन्छ,त्यसैले हासिल हुँदैन

प्राप्तिको निम्ति एकोहोरो तपस्या गरि मागी हेर
त्याग र समर्पण विना भगवान् दाखिल हुँदैन

जादु गरोस् तकदीरले, या चमत्कार जिन्दगीले
विजुली विनाको शहर,कैले झिलझिल हुँदैन

जसले मागेजति दिन्छ,चुपचाप मुस्कुराएर
दुनियाँ स्वार्थी छ आखिर,नि:स्वार्थको दिल हुँदैन ।
३१-०८-२०१४ 
####  ***  ###

१७)
हाँसो देउ या आँसु देउ जरुर स्विकार छ मलाई
मिलन र बिछोड प्रेमको दस्तुर स्विकार छ मलाई 

आँखाको भाषा जब मनले बुझ्छ तब भोग्नु छ मैले
तिमीसम्मको यात्रामा जे होस् कसुर स्विकार छ मलाई

हुरि सम्झिए उराठ होला फूल सम्झिए मिठो मुस्कान
अब तिम्रो चेहेरामा क्रूर होस् या नूर स्विकार छ मलाई

०८-१०-२०१४ 

Monday, 15 December 2014

केहि कविताहरु :- १ [२०१४]

“यमराजको अदालतमा: ल्हाक्पा तामाङको बयान”

यमलोकका ख्वामित !
मृत्युपछि स्वर्ग र नर्कको फैसला गर्नु हुने
यस अदालतका प्रधानन्यायाधीश
यमराज ज्यू !

श्रीमान !
म- ल्हाक्पा तामाङ
ठेगाना- सिम्जुङ-छ,गोरखा,नेपाल
उमेर- ६२ वर्षीय
राष्ट्रियता- धर्मनिरपेक्ष संघीय गणतन्त्र नेपाल
अभियोग- गोरु काटेर खाएको
सजाय- प्रहरीद्वारा गोलि ठोकि मृत्युदण्ड

श्रीमान !

Sunday, 7 December 2014

गजल:- जव ऐना // बेपता हुनुमा

१६)

जव ऐना सामू पर्छु,तव तिम्रै प्रतिविम्ब देख्छु
म जे सोचुँ म जे चाहुँ, आखिर तिम्रै आदेश लेख्छु

भेट हुँदा अन्भरिन्छौ,यसमा मलाई प्यार लाग्छ
कैले कहीं कर्कि हेर्छौ,योमन मिल्ने आधार भेट्छु

जिन्दगीमा खुशी मिल्ने,सायद त्यो कारण हौ तिमी
मेरो हर थकानमा,तिमीलाई सम्झेपछि मेट्छु

सम्झाउदैछु म आफै,नगर चुलबुल ए मन  

Thursday, 4 December 2014

रुबाइयात -१०

          रुबाइयात -१० 

२८)
सुरुवात गर्छ आँखाले हुनलाई निकटतम
यहीँ आँखामा आँशु झरे सम्बन्ध नै खतम
खै,यी आँखामा आँशुको महासागर पो छ कि !
क्रमश: सम्बन्धमा वर्षीए पनि गर्छ स्वागतम।
१७-०१-२०१४

२९)
उताको मन यतातिर आए झैँ लाग्दैछ
यो मनको ढोका ढकढकाए झैँ लाग्दैछ
कदम बढाउदैछु म अगलो खोल्नलाई
सिकुवामा तिमी मुस्कुराए झैँ लाग्दैछ।
२६-०१-२०१४

३०)
आँखामा राख्दा आँखै बिझाउनेलाई
मनमा राख्दा बेचैनी बढाउनेलाई

Sunday, 30 November 2014

कविता:- एक खाल्को संस्मरण // एक खाल्को यात्रा

 "एक खाल्को संस्मरण"

ठ्याक्कै पाँच महिना भा थ्यो
तिम्रो देश टेकेको मैले
अलिली तिम्रो भाषा बुझ्थें,बोल्थें
हामीले रासन किन्ने पसल पारी
कपडा पसलको सेल्समेन तिमी
मैले हाफपेन्ट किन्दा
पहिलो पटक बोलेका थियौ
म एकदम चम्बु मान्छे
त्यसपछी त
किराना पसल आउने बहाना कति हो कति
त्यसैले धेरै पटक जुधे नजर
अनि धेरै पटक
कटाक-कुटुक मिलाएर बोली पठाएँ

नढाटी भन्नू पर्दा

Wednesday, 22 October 2014

गजल:- गुनासोको // तिम्रा सारा

१४)
गुनासोको हुरी चल्दा,मुटु मेरो थर्किएछ
तिम्रो मेरो सम्बन्ध नै,शीशा बनि चर्किएछ


माया गर्नु एउटा कुरा,साथ दिनु अर्को कुरा
तिमीसंगै दैव पनि,मलाई छोडि तर्किएछ्

सन्जोगले भेट भई,सन्जोगले छुट्नु पर्दा
यस्तो लाग्छ फूलको हाँगा,भूँईतिर लर्किएछ

केहि थोपा आँशु दिएँ,केहि थोपा आँशु लिएँ
बाँकि सारा जे जे थिए,तिमीसंगै फ़र्किएछ्
०५-११-२०११
*****  ****   *****

१५)
तिम्रा सारा भुलमा पनि,मीठो माया पाउने गर्छु

Tuesday, 7 October 2014

कविता:- चस्मा // सुब्बा साप'को चस्मा

   "चस्मा"

हिजोदेखि
मेरो चस्माको पावर घटेकोछ क्यार!
जस्ले मलाई
हरेक बस्तुहरुको सकल ठम्याई दिन्थ्यो
सायद,दुरुस्तै देख्थे
त्यसैले अर्थ्याई हिड्थें 'समानता'
-रगत रातो हुन्छ
-रंग अनेक हुन्छ

आज,चस्मा फेरेदेखि
रगतलाई रातो मात्र होईन रातोसंगै
परिस्थितिको प्रवाहलाई मापन गर्न सक्छु

Sunday, 28 September 2014

रुबाइयात-९


२५)
सूर्यमुखी फूल सूर्य तिर फर्किनु
भुइचालो आउदा जमिन थर्किनु
यी सबै-सबै प्रकृतिको रीत हुन्
जस्तो बाडुली लाग्दा सदा म सर्किनु।
११-०९-२०१२

२६)
नबोलेर नै धेरै कुरा बोलि सकें
मनको कुरा मनभित्र खोलि सकें
ए कान्छी !एउटा कुरा बुझी राख है

Wednesday, 24 September 2014

कविता:- भेट // मान्छे -२

'' भेट''

घोटीन्दै गएको वैश
अनि
चुलिंदै गएको वैश
यहि विन्दुको आस-पासमा
आधुनिक प्रविधिको मध्यस्थताबाट
सम्भव बनेको
यो हाम्रो भेट
निकै अर्थ पूर्ण छ,
कहिँ-कतैबाट निर्देशित
लाग्छ रुखबाट फल खस्नु
न्युटनको गुरुत्व आकर्षण बल  मात्र होईन
जो अन्तत खस्नु पर्छ
यसमा कुनै रहस्य छ
जसलाई न्युटनले

Friday, 19 September 2014

लघुकथा:- पाप कि पुण्य // व्यवसाय

                "पाप कि पुण्य"
 
    " यो दु:खीलाई एक-दुई रुपियाँ दिएर पुण्य कमाउनु होस्। " एक जना वयस्क फकीर मतर्फ दुई हात फैलाउँदै बोल्यो ।
              उसले निकै पहिले देखि यसरि नै जीविकोपार्जन गरिरहेको हुनु पर्दछ। लट्टा परेको कपाल अनि लामा-लामा दाह्री,जुँगालाई सफाचट्ट गर्ने हो भने तन्दुरुस्त युवा देखिन्छन् ।मानसिक सन्तुलन गुमेको वा अशक्त-अपांगको कुनैपनि लक्षण छैन।
            मैले पाँच रुपियाँ दिंदै भनें-
" यसरि माग्नेलाई नदिनु भनेको पाप हो तर स-कुशल माग्ने मान्छेलाई दिनु भनेको महापाप हो।अब मैले पाप कि पुण्य पाउँछु होला  ?"
          रुपियाँ पाएपछि बेमतलव हुँदै चुपचाप अर्को व्यक्तिसमक्ष मलाई गरेको व्यवहारको रिहर्सल गर्न थाल्यो।
रचनाकाल:- २०६१/०१/०१  

                      ###  ***  ###  ***


                            "व्यवसाय"                    

Saturday, 13 September 2014

गजल:- पिएर पीडा // भरसक तिम्रो

१२)

पिएर पीडा भुल्नलाई धेरैले सम्झायो
प्यालाको हरेक घुट्कीले झन् याद दिलायो

जति थिए मसंग चिनो जलाएँ सबै नै
धुँवाले सुन्दर उनको तस्विर बनायो

हालतमा सहानुभूति जताउनेहरु
त्यो मेरो कहानी सुनेर होश नै गुमायो

सोधें मैले समुद्रलाई किन छौ नुनिलो ?
आँशुको कण देखाएर वेदना पोखायो ।
२२-१०-२०१३
###  ***  ###

१३)

भरसक तिम्रो समिप,नआउ भन्छु

आएपछि अन्त कतै,नजाउ भन्छु

Wednesday, 10 September 2014

रुबाइयात:- ८

[फोटो साभार:- 
http://www.touchtalent.com/artist/20769/sudip-mitra]

२२)  रुबाइ 

दिमाग भन्छ- ए दिल ! आ,व्यर्थैमा दु:खी नबन
दिल भन्छ- ए दिमाग ! उसलाई केहि नभन
विचरा यी दिल र दिमाग मेरो मनमानीमा
चुपचाप सहेर कम्जोर बन्दैछु झनझन।
२४-०६-२०१३

२३)  रुबाइ 

म भन्दैछु- मान्छेको जुनी या अवतार हुँदैन

Sunday, 31 August 2014

कविता:- अस्तित्व // पुकार

“अस्तित्व"

तिम्रो भाषा बोल्न लगायौ
मैंले बोलें
तिम्रो संस्कार अँगाल्न लगायौ
मैंले अँगाले
तिमीले आफु जस्तो बनाउन
जे-जे मलाई अख्तियार गर्यौ
सबै-सबै स्वीकारें
मानौ कि तिम्रो निम्ति बनेको A4 कागज हुँ
जसमा जे मुद्रण गर्छौ
दुरुस्तै भई दिन्छु/भई रहेकोछु
मलाई थाहा छ
कहिले जवर्जस्ती,कहिले छलकपटमा

Tuesday, 12 August 2014

"दोहा":- अध्याय-१

              केहि "दोहा" हरु 

०५) 
मगन्तेहरुले जुक्ति पनि,अनेक नै निकाले
घरमा बोलाएर नै, सक्दो माग्न थाले ।
०५-०८-२०१४

०४)
दिल दिमाग स्वाहा:गरी,भुल्ने कुरा नगर अब
चाहेर पनि भुलु कसरी,मेरो सास हौ जव ।
३१-०७-२०१४

०३)

Saturday, 2 August 2014

लघुकथा:- फैसला//अनुत्तरित

                           "फैसला"              

       छोरीको दाईजो प्रकृयामा खिचोला भई मुद्दा बनेर जिल्ला अदालतसम्म पुग्यो ।जायजेथा र सावगासले भ्याएसम्म दाईजो दिएकै थिएँ ।रै पनि चित्त बुझाउन सकेनन्।उनिहरुले माग राखे बमोजिमको रुपियाँ-दस्तुर झट्टै थमाई दिने ममा हैसियत थिएन ।यसर्थ उनिहरुले छोरीलाई नै भाका-समय ठहर्याई फर्काईदिएका थिए ।
       म धर्मसंकटमा परें।छोरीको वल्ल बस्न लागेको घरजमलाई रुपियाँ कै कारणले बिथोल्न चाहन्नथें । त्यसैले माग पुरा गर्न नसकेता पनि केही रकम दिने निर्णयमा पुगें ।जो कुराको अवगत गराई छोरीको घरजम बचाइ दिनलाई अनुनय गर्न जिल्ला न्यायाधिशको घर गएँ ।न्यायाधिशसमक्ष म आउनुको मुराद बताउन खोज्दै थिएँ,भित्र कोठाबाट लाञ्छना र अपशब्दका वचनहरु वर्षिएको सुनें ।अश्रुधारा बगाउदै नव बुहारी हामी समिप आईन् । न्यायाधिश ज्युले कटाक्ष पाराले आफ्नी बुहारीलाई मूल ढोकाको सँघार देखाईदिनु भो ।यो वातावरणलाई बुझ्न म भुक्तभोगीलाई कठिन लागेन । त्यसैले आफ्नो निर्णयलाई गथासो बनाई बैठक कोठाबाट उठ्दै भनें-
'हजुर । ।! आज फैसला छ,अदालत जाउँ कि !'

रचनाकाल:- १४-११-२००७ 
रचनास्थान:- पेराक,मलेसिया  
###  ***  ###

                    "अनुत्तरित"

Wednesday, 23 July 2014

रुबाइयात -७

१९) रुबाइ

नजर जुधाएर होश उडाउने धेरै भेटें
म लठेप्रो ! प्रेम दर्शाउदै यी हात पनि रेटें
भगवान कसम ए लाटी ! तिमीमा केहि त छ!
त्यसैले दिल दिमागबाट ति सबैलाई मेटें।
०२-११-२०१३

२०) रुवाइ

Tuesday, 15 July 2014

कविता:- आकाशवाणी र म // म फेदाङ्मा हुँ

"आकाशवाणी र म"

"हौ केटा !
कहिलेसम्म तटमा उभिएर रनभुल्ल पर्छस् ?
तँसंगै देखा परेकाहरु
बन्दरगाहबाट किस्ती लिएर
महासागरको यात्रामा निस्की सके
तैले पनि तय त गर्नै पर्छ
सबैको गन्तव्य त्यो निलो क्षितिजतिर नै हो
तँ जति नै
आंधी-हुरी,छाल,सुनामीसंग तर्किएरडराएर बसे पनि
तँ पनि जानु नै पर्छ एक दिन
ल सुन !

Friday, 27 June 2014

लघुकथा:- भूमिका / जवाफदेही

              "भूमिका"      

         "वर्तमान अवश्थामा युवाहरुको भूमिका" विषयक छलफलमा बाबुरामले आफ्नो मन्तव्य व्यक्त गर्यो-
- भोजपुर तुंगेेछाका एक किसान खेती गर्न लागी हलो बनाउँदै।
तस्बिर : ध्रुव सुवेदी
friday 13 ashad 2071  नागरिक न्यूज  
''हामी युवाहरु देशका कर्णधार हौ।कुबाटोमा नफसेर सधैं सुबाटोमा लाग्नु पर्छ।देश,समाज साथै आफ्नो घर-परिवारप्रति भलो हुने कार्यमा सक्रिय लागि परे मात्र हामीले हाम्रो जिम्मेदारी वहन गरिरहेका हुन्छौं।" उपस्थित सबैबाट तालीको वर्षा भयो।    
            असार मासमा खेत जोत्ने काम धमाधम भईरहेको थियो।कार्यक्रम सकेर बाबुराम घर पुग्दा उसको ६० वर्षीय बूढोबा खेत जोतेर आई पुग्नु भयो।बूढोबा केहि भन्न खोज्दै हुनुहुन्थ्यो;बाबुरामले अघि सर्दै भन्यो-
"बा,भोलि एक ठाउँमा हामी युवाहरुको गोष्ठी छ,त्यसैले म जोत्न नभ्याउने परें।"
- रचनाकाल:- २०६१/१२/२६
*****    *****   ********

            "जवाफदेही''

Monday, 23 June 2014

रुबाइयात:-६

रुबाइयात:....

१६)
कमीमा कमि लिई पुरा गर्न आयौ
पुरानो कटेरोमा बसाई सर्न आयौ
जीवनको सुरुवात त अब हुन्छ "सोक्पेनी"
सुख थन्काई दु:खका साँघु तर्न आयौ ।
      २६-११-२०१२
****  ****   ****

१७) 
कैले काँही यो जिन्दगी,लाग्छ यस्तो
विना साहू बन्धकीमा,परे जस्तो

Tuesday, 10 June 2014

कथा:- “समर्पण”

[कथा ]           “समर्पण” 

“मलाई चिन्यौ ?”
       एकैचोटि यो शब्द कानमा गुञ्जिएकोले म अलमलमा परें।मलाई ठम्याउन मुश्किल पर्यो।जवाफमा अन्जान बनेर चिन्दिन भन्न पनि सकिन किनकि उनको सवाल अनुसार मसंग परिचित हुनु पर्दछ।द्विविधामा रुमलिन पुगें।यो पाँच वर्षको प्रवास बसाईमा सायदै पहिलो पटक यति सामिप्य गरि कुनै युवतीले मप्रति गरेको सम्बोधन हुनुपर्दछ।खैर ! उनको सवाल तुल्यताको बिन्ती बिसाएँ -
“सायद,रै पनि पुन: परिचय पाए आभारी हुने थिएँ।“
‘कुनै दिन भेटमा हुन्न र !”
        उनको प्रस्तावलाई ईन्कार गरेर भेट्ने करारलाई गुमाउन चाहिन।मलाई लाग्यो गलत सम्पर्कमा फोन गरिरहेकी छिन्।चनाखो बनेर जसको महशुससम्म दिने गल्ति गरिन।

Friday, 23 May 2014

रुबाइयात:- ५

    रुबाइयात:... 

१३) 
तिम्रो संस्कार अर्कै तिम्रो धर्म अर्कै
पहिचानको हिसाबले कर्म अर्कै
यो अवस्थामा म के भनुँ तिमीलाई
नभनु त यो धड्कनको मर्म अर्कै।
१४-०१-२०१३
****   ****   ***

१४)

गुनासो के भनि गरौ,गल्ति हामीमा थिएन
कुनै दिन भेटौ भन्दा,दैवले साथ लिएन

Wednesday, 21 May 2014

लघुकथा:- नि:सार // दैदस्तुर

   [लघुकथा]         “नि:सार”

         क्याम्पस मोडमा आमासंगै बदाम बेचेर गुजारा चलाई रहेकी नौ वर्षीय ईतुषाले आउने-जाने सबैको हाउभाउलाई खुब नियाल्ने गर्थी।केटाहरुले अनेक किसिमबाट केटीहरुलाई जिस्काएको पटक्कै मन पराउदिन थिई।ति केटीहरु रिसाउनु भन्दा रमाइलो मानेर ठट्टा गरेको देख्दा उनि अचम्मै मान्ने गर्थी।एकदिन एक जमात आएर आपसमा बदामले हानाहान गर्दै हाँसी-मजाग गरेकोले ईतुषाको चित्त बुझेन।तिनीहरु गएपछि आमालाई भनिन्-
“आमा..! यी ठुल-ठुला दिदी र दाजुहरु किन यसरी जिस्किएका हुन्? म भए ति दाजुहरूलाई बदामले होईन ढुंगाले हान्ने थिएँ।“
        अबोध छोरीको आशयलाई बुझेर मुस्कुराउदै आमाले सम्झाउनु भयो –
“बैंसमा सबै यस्तै हुन्छन्।तेरो बैंस आएपछि तँलाई पनि यी कुराहरु राम्रो लाग्नेछ।“
“मेरो पनि बैंस आउँछ ?आउने बेलामा मलाई भन्नु नि !” शुष्क मुहारमा जिज्ञासा र कौतुहलतालाई मिश्रण गरेर ईतुषा बोलिन्।

Sunday, 4 May 2014

कथा:- "परिबन्द"

                “परिबन्द” 

“अरे तिमी पनि यहाँ?”
“अँ ,म पनि।“ उसलाई नियाल्दै भनें।
         अकस्मात् भेटलाई सामान्य पार्न समिप बस्ने इशारा दिएँ।उसको शारीरिक बनावट धेरै परिवर्तन भई सकेको रहेछ।ठ्याक्कै चिन्नका लागि मलाई एकछिन हाम्मे-हाम्मे पर्यो।धन्न स्वर बद्लीएको रहेनछ।मान्छेको मन-मस्तिष्क बदल्न केहि समय पनि पर्याप्त हुन्छ तर बदन बद्लिनलाई त धेरै समय लाग्नु पर्ने हो।जे होस् मेरो मानसिकतालाई उसको बद्लिसकेको स्वरुपले बदल्न वाध्य पार्यो।त्यो हष्टपुष्ट जीउडाल पाँच वर्षको अन्तरालमा यसरि खिएर ख्याउटे हुन्छ भन्ने हेक्का मलाई

Sunday, 27 April 2014

भानुभक्त 'समारोह-समिति'

                   मलेसियाव्यापि 'खुल्ला कविता' प्रतियोगिता 
आदिकवि भानुभक्त आचार्य 

'आदिकवि भानुभक्त आचार्यको द्विशतवार्षिकी समारोहको उपलक्ष्यमा मलेसियाव्यापि "खुल्ला कविता" प्रतियोगिता हुने भएकोले मलेसियामा कार्यरत इच्छुक सम्पूर्ण साहित्यानुरागीहरु प्रतियोगीतामा सहभागी

Wednesday, 23 April 2014

घुमघाम:- चिडियाखाना

  केस्रासंग्रह "सहयात्री" विमोचनको अवसरमा 
१२/१३ अप्रिल २०१४ क्वालालुम्पुर,मलेसिया 
हामी... 

१२ अप्रिल २०१४     राष्ट्रिय चिडियाखाना,मलेसिया 

Monday, 7 April 2014

लघुकथा:- प्रतियोगिता // फेसबूक

       “प्रतियोगिता”

“सर नमस्कार”
“नमस्कार”
“आरामै हुनुहुन्छ ?”
“आरामै छु,अनि तपाई ?”
“सर,’विश्व व्यापी अनलाईन साहित्यिक प्रतियोगिता” मा मेरो रचना उत्कृष्ट दशमा छनोट भएको छ।मैले पठाएको फेसबूक पेज-लिंक खोलेर लाईक [भोट] गरि तपाईका अन्य मित्रहरुलाई पनि लाईक गर्न लगाई

Monday, 31 March 2014

कविता:- हुँ // पौठाजोरी

  “हुँ” 

म भूत हुँ
लु जा मैले नै स्वीकारें
म भूत हुँ
तर कब्रस्थानको आत्मा/भूत पटक्कै होईन
तिमी /मान्छेको बस्तीबाट [जो मेरो पनि थियो ]
अस्तिदेखि उचाल्दै-थेचार्दै गरेर हत्याई दियौ
फलस्वरूप
निस्सासिएर/बिच्किएर दिउसै देखा पर्न वाध्य भएको
स-शरीर भूत हुँ र हुँहरुको जमात पनि भूत हुन्
म [हामी] भूतहरुलाई देखेर हाँस्दै हौला या तर्सिंदै हौला
अझ भनौ मनमनै हात लोपार्दै हौला

Friday, 28 March 2014

सम्मान-पत्र ग्रहण

"नेपाल आदिवासी जनजाती महासंघ" मलेसियाको वार्षिक उत्सव - २०७०  कार्यक्रम ।
   - २३ मार्च २०१४ क्वालालम्पुर,मलेसिया
सम्मान-पत्र ग्रहण गर्दै  
उद्घोषक:- जीवन देवान 'गाउँले'

     

Friday, 21 February 2014

रुबाइयात:-४

  रुबाइयात:.....

१०)
उनको सारा दुर्भाग्य मलाई देऊ
बदलामा मेरो खुशी थमाई देऊ
फुर्सद मिलेछ भने हे भगवान !
यी कामना उनलाई बताई देऊ।
१७-१०-२०१२

११)
आज धुमिएको आकाश थियो
ढिलो चाँडो झुल्किने आश थियो
बेखबर भए झैँ खुब सताउने
लाग्छ यो जून बदमाश थियो।
०७-११-२०१२

Saturday, 11 January 2014

लघुकथा:- आमा // कर्तव्य

            “आमा” 

       तीन दिनपछि निकै बिसेक भएकोले हस्पिटलबाट डिस्चार्ज भई घर फर्कने तरखरमा थिएँ।एउटै कक्षमा धेरै बिरामी र कुरुवाहरुको माहोल पनि विचित्र कै थियो।

दायाँ बेड:
      तीन वर्षीय बालकको पाँच दिन पहिलेदेखि उपचार भई रहेको थियो।उसको चकचकेपन,प्याउले स्वभाव,तोते बोली [जसलाई मैले कहिल्यै एकरति पनि बुझ्न सकिन],क्षण-क्षणमा रुने-चिच्याउने बानीले म आजित भई सकेको थिएँ।केहि दिन रहनु परेको भए मेरो बिमार अझ